door Peter Malaise

Sinds enkele maanden kan de website EcoBioControl www.ecobiocontrol.bio kosteloos geraadpleegd worden door eenieder die op zoek is naar niet-commerciële, technisch correcte en meer diepgaande informatie over alle bestanddelen die onze niet-voedingsmiddelen voor dagelijks gebruik, zoals cosmetica, detergenten en dergelijke meer, bevolken. EcoBioControl documenteert circa 17.000 verschillende molecules, zowel grondstoffen als daarvan afgeleide producten. Behalve voor cosmetica is er voor dit soort gebruiksgoederen slechts een beperkte, of geen meldingsplicht, en de declaraties op etiketten en in documentatie zijn dikwijls vaag, onvolledig en weinigzeggend. De declaraties zijn opgesteld in een wettelijk voorgeschreven codetaal die INCI genoemd wordt (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients) en die inderdaad afkomstig is uit de wereld van de cosmetica.
Wie op zoek is naar meer duiding over gebruikte grondstoffen, hun oorsprong, de processen die ze ondergingen en over hun impact op gezondheid en milieu, is er meestal aan voor de moeite. Dikwijls vindt men slechts fragmentaire informatie, en over de impact op gezondheid en milieu vind men meestal niets samenhangends.

Unieke stoffen

Er zijn momenteel ongeveer 143 miljoen unieke organische en anorganische stoffen geregistreerd bij de Chemical Abstracts Service (CAS), naast 67 miljoen verschillende proteine- en DNA-sequenties (wie zei ook weer dat het allemaal eenvoudig moest zijn?). Dagelijks komen er gemiddeld 15.000 stoffen bij.
Het is uiteraard onmogelijk om al die stoffen een plaats te geven in zoiets als de INCI-code. Daarom wordt elke INCI-naam meestal door een hele reeks stoffen gedeeld, wat de transparantie natuurlijk niet verhoogt. Daar wil EcoBioControl aan tegemoetkomen. Stoffen die in producten van dagelijks gebruik het meest voorkomen, worden in de EcoBioControl-databank uitvoerig gedocumenteerd: CAS-nummer, EINECS-nummer,  chemische identificatie, functie, wettelijke beperkingen. Elke van de ca. 20.000 stoffen in de databank krijgt bovendien een gezondheids- en milieubeoordeling mee die op basis van een zelfontwikkeld algoritme in de achtergrond berekend wordt. Die beoordeling – die uiteraard op wetenschappelijke criteria is gebaseerd – wordt weergegeven in de vorm van een ‘verkeerslicht’: rood-oranje-groen, met de mogelijkheid van dubbelrood en dubbelgroen. Zwart wordt getoond voor stoffen waarvan het gebruik wettelijk verboden is.

Unieke benadering

De evaluatie van stoffen wordt op een vereenvoudigde manier weergegeven, maar is helemaal niet zo eenvoudig.  De algemeen bekende data van alle stoffen die in de databank opgenomen werden dienen als berekeningsbasis om hun aanvaardbaarheid te kunnen beoordelen op het vlak van oorsprong, chemische bewerking, gezondheid en milieu. Naast enkelvoudige stoffen kunnen ook complete formules met meerdere grondstoffen beoordeeld worden op hun totaalkwaliteit. Dan wordt de mogelijk negatieve combinatie van bepaalde stoffen meegenomen in de berekeningen.
Verder kan aan EcoBioControl gevraagd worden om stoffen op te nemen die nog niet in de databank voorkomen. Dat vereist enige research en kost tijd, maar het is zonder kosten voor de aanvrager. 
De EcoBioControl-databank kan niet alleen kosteloos en onbeperkt geraadpleegd worden, maar ook zonder enige vorm van registratie van persoonsgegevens. Bovendien is ze toegankelijk op alle media: op PC, laptop en tablet zowel als op smartphones, en dit op alle platformen. Het is dus perfect mogelijk een stof of complete formule na te trekken tijdens het winkelen.

Duurzaam en functioneel

EcoBioControl wil het gebruik stimuleren van duurzame grondstoffen en het creëren van formules die een maximaal duurzaam profiel nastreven met een minimum aan fossiele bronnen en niet-duurzame chemie, en met een aangetoonde, afdoende werking. Bedrijven die hun productprofielen herkennen in zulke benadering kunnen, na evaluatie en goedkeuring, deze producten aanprijzen als ‘goedgekeurd door EcoBioControl’. Zij betalen daarvoor een bescheiden bijdrage, maar er is een belangrijk verschil met de gebruikelijke bijdragen voor labels: hoe beter het product scoort, hoe minder het bedrijf betaalt. Valt er helemaal niets meer aan te merken (dubbelgroen licht) dan is er ook geen bijdrage meer verschuldigd. Dat is dan het sociale aspect van de benadering van EcoBioControl, dat kwaliteit opnieuw beloond wordt ten voordele van iedereen, ook in financiële zin. Geen enkel bestaand label biedt op dit ogenblik iets dergelijks aan.
De website van EcoBioControl is momenteel (september 2018) nog overwegend in het Italiaans en een klein deel in het Engels, maar dat zal in de volgende weken stelselmatig aangepast worden. Alleszins kunnen de  raadplegingen nu reeds in het Engels gebeuren.